رژیم غذایی و خوشخوراکی گونه‌های گیاهی مورد چرای گوسفند نژاد نایینی چرا کننده در مراتع استپی میمه، اصفهان

Authors

جواد معتمدی دانشیار پژوهشی، بخش تحقیقات مرتع، مؤسسۀ تحقیقات جنگل‌‌ها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران.

راضیه صبوحی پژوهشگر بخش تحقیقات آبخیزداری، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی اصفهان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران.

مرتضی خداقلی دانشیار پژوهشی، بخش تحقیقات مرتع، مؤسسۀ تحقیقات جنگل‌‌ها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران.

مینا بیات پژوهشگر بخش تحقیقات مرتع، مؤسسۀ تحقیقات جنگل‌‌ها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران.

Abstract:

تعیین رژیم غذایی و خوشخوراکی گونه‌‌های مورد چرای دام، یکی از ملزومات اساسی محاسبۀ صحیح ظرفیت چرا در طرح‌‌های مرتعداری است. برای این منظور، درصد زمان چرای گوسفند نژاد نائینی چرا کننده در مراتع استپی میمه، از گونه‌‌های گیاهی، در زمان‌‌های مختلف فصل چرا (رشد رویشی، گلدهی، بذردهی و ریزش بذر گونه‌‌های غالب)، طی سال‌‌های 1389- 1386، توسط روش زمان‌‌ سنجی (ویدیوئی)، مشخص شد. برای انجام آزمایش، در آغاز هر فصل رویش، یک رأس گوسفند نژاد نائینی بالغ (4-3 ساله) به‌‌ عنوان نمایندۀ گله، نشان دار و در کل آماربرداری‌‌ها سالانه از آن استفاده شد. اندازه‌‌گیری زمان چرا، با شروع فصل رویش و طی چهار مرحلۀ رشد ادامه داشت. زمان آماربرداری در هر مرحلۀ رشد، یک ساعت پس از آغاز چرای روزانه و در سه دورۀ 20 دقیقه‌‌ای مستمر (تکرار آزمایش) انجام شد. داد‌‌ه‌‌های درصد زمان چرای دام بر روی گونه‌‌های گیاهی، به ‌‌عنوان درصد خوشخوراکی آنها در نظر گرفته شد. با در نظر گرفتن زمان تمرکز دام و گرایش چرایی دام بر روی گونه‌‌های مختلف، کلاس خوشخوراکی هر یک از گونه‌‌های گیاهی مشخص گردید. نتایج نشان داد در طول سال‌‌های مورد بررسی، در هر شرایطی، تمرکز چرای گوسفند نژاد نائینی بر روی گونه‌‌های یکساله (گراس و فورب)، لاشبرگ، Stachys inflata، Artemisia sieberi، Stipa arabica، Noaea mucronata و Hertia angustifolia بوده است. بر مبنای نتایج، گونه‌‌های یکساله و لاشبرگ به‌ ‌عنوان گونه‌‌های کلاس І، گونۀ‌‌ Stachys inflata به‌‌ ‌عنوان کلاس Π و گونه‌‌های Artemisia sieberi، Stipa arabica، Noaea mucronata و Hertia angustifoliaبه ‌‌عنوان گونه‌‌‌های کلاس Ш قابل چرا معرفی می‌‌شوند. نتایج نشان داد که خوشخوراکی گونه‌‌ها، متناسب با تغییر در ترکیب گیاهی در طول فصل رویش، یکسان نبود. بنابراین در نظر گرفتن کلاس یکسان خوشخوراکی برای هر یک از گونه‌‌ها در مراحل مختلف رشد، صحیح نمی‌‌باشد و ضرورت دارد در شرح خدمات طرح‌‌های مرتعداری به هنگام محاسبۀ ظرفیت چرا، به این موضوع توجه بیشتری گردد.

Upgrade to premium to download articles

Already have an account?login

similar resources

بررسی ارزش رجحانی گیاهان مورد چرای گوسفند طی فصل چرا در مراتع استپی خشکه رود ساوه (مطالعه موردی: نژاد آمیخته سنگسری-افشار)

تعیین ارزش رجحانی گونه‌های مرتعی از جمله اطلاعات ضروری برای برنامه‌ریزی و مدیریت صحیح مرتع و دام است. این پژوهش به‌منظور بررسی ارزش رجحانی گونه‌های مورد چرای گوسفند در ماههای مختلف فصل چرا و با استفاده از روش شاخص انتخاب گونه‌ها در مرتع خشکه‌رود ساوه انجام شد. داده‌های مربوط به تولید و مصرف گونه‌ها در داخل و خارج از قرق از ابتدای فصل چرا (اواسط آبان ماه) تا انتهای فصل چرا (اواسط اردیبهشت‌ماه) ...

full text

بررسی کیفیت علوفه گونه‌های مرتعی در مراتع استپی میمه اصفهان

کیفیت علوفه از طرفی یکی از عوامل مهم در تعیین نیاز روزانه دام است و از طرف دیگر میزان کفایت مواد مغذی مورد نیاز دام را نشان می‌دهد. در این پژوهش، از گونه‌های مرتعی Acantholimon festucaceum، Andrachne fruticulosa، Artemisia sieberi، Euphorbia decipiens، Noaea mucronata، Scariola orientalis، Stachys inflata، Stipa arabica و Stipa barbata در منطقه میمه (که از گونه‌های مهم و مورد چرای دام در مراتع ...

full text

مطالعه رفتار چرایی گوسفند نژاد کرمانی در مراتع استپی (مطالعه موردی: مراتع استپی دهنو – استان کرمان)

بهره‌برداری صحیح و مبتنی بر اصول علمی یکی از ضروریات مدیریت پایدار مراتع محسوب می‌شود. یکی از موارد لازم جهت مدیریت صحیح مراتع، آگاهی از رفتار چرایی دام است. به این منظور رفتار چرایی گوسفند در مرتع منطقه استپی دهنو مورد بررسی قرار گرفت. ابتدا یک میش سه ساله نژاد کرمانی شیرده انتخاب و به کمک دستگاه موقعیت یاب (GPS) به طور پیوسته مسیر حرکت، ساعات ورود و خروج به مرتع، مدت و زمان استراحت و همچنین ...

full text

تاثیر چرای دام بر خصوصیات زایشی جوامع گیاهی مراتع استپی

full text

طبقه‌بندی شایستگی مراتع جهت چرای گوسفند در مراتع منطقه نیمه استپی ترناس

شایستگی مرتع یکی از مهمترین موارد موجود در امر آنالیز و ارزیابی آن به شمار میرود و شناخت عوامل مؤثر بر آن از اهمیت شایانی برخوردار است. از آنجایی که به طور تقریبی همه اجزای اکوسیستم مرتعی روی شایستگی مرتع تأثیر میگذارند و بررسی همه این عوامل امکانپذیر نیست، بنابراین دو عامل فیزیکی و پوشش گیاهی در تعیین شایستگی مورد استفاده قرار گرفتند که به صورت سه زیرمدل تولید علوفه، منابع آب و حساسیت به ...

full text

ظرفیت چرای کوتاه مدت مراتع طالقان میانی

تعیین ظرفیت چرا، یکی از اساسیترین موارد در اداره مرتع است و عدم رعایت آن، یکی از عوامل تخریب مرتع است. هدف از این پژوهش، تعیین ظرفیت چرا در مراتع طالقان میانی در قالب سیاست کوتاه مدت است تا عواملی که در محاسبه ظرفیت چرا باید اعمال شود، مورد توجه قرار گیرد و بتوان علاوه بر حفاظت، به بهبود وضعیت مرتع نیز کمک کرد.نمونهبرداری در خرداد ماه 1392، از پوشش گیاهی با روش تصادفی- سیستماتیک انجام و مقدار...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}

Journal title

مرتع و آبخیزداری

volume 73 issue 1

pages 65- 74

publication date 2020-05-21

unfollow

{@ msg @}

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Keywords

ارزش‌رجحانی خوشخوراکی رژیم غذایی دام گوسفند نائینی

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com